محققان دانشگاه فناوری آیندهوون موفق به ساخت یک پوشش خودتمیز شونده شدهاند که خود را پس از آسیب دیدن ترمیم میکند. این پوشش جدید از کاربردهای بالقوه بسیاری برخوردار است و برای مثال میتوان آن را بر روی دستگاه تلفن همراه برای پاک نگهداشتن آنها از اثر انگشت، بر روی خودروها جهت حذف نیاز برای شستوشو و بر روی هواپیماها برای کاهش نیاز به تعمیرات مداوم استفاده کرد.
پوششهای کاربردی، برای مثال با مقاومت بسیار بالا در برابر آب یا ویژگیهای ضدباکتریایی، از گروههای مولکولی مقیاس نانو در سطح خود برخوردار است که به ارائه این ویژگیهای منحصربفرد میپردازند. اما تاکنون این گروههای مولکولی با تماس کوچکی با سطح آنها به آسانی و به شکل برگشتناپذیری آسیب میدیدند و ویژگیهای آنها به سرعت از بین میرفت. این امر باعث ایجاد یک محدودیت بزرگ برای کاربردهای ممکن این پوششها بوده است.
محققان دپارتمان مهندسی شیمیایی و شیمی دانشگاه آیندهوون اکنون موفق به شناسایی راهحلی برای این مشکل شدهاند. آنها با تولید سطوحی با زنجیره های پلیمری که گروههای شیمیایی کاربردی را در انتهای خود حمل میکنند و ترکیب آن ها در پوشش، توانستند این مشکل را حل کنند. در صورتیکه لایه سطح بیرونی با آسیبی مانند خراش از بین برود، زنجیره های درون لایه زیرین به سطح جدید منتقل شده و از این رو کارایی پوشش را بازیابی میکنند.
این دستاورد میتواند از اهمیت زیادی برای بسیاری از کاربردها برخوردار باشد. برای مثال با این پوشش میتوان امکان تولید خودروهای خودتمیزشونده با پوشش بسیار مقاوم در برابر آب را در نظر داشت که این ویژگی را تا مدتهای طولانی حفظ خواهد کرد. خراش های سطحی با این پوشش به طور خودکار ترمیم شده و قطرات آب از روی خودرو به پایین جریان یافته و کثیفیها را با خود میبرند. یک بارش باران میتواند خودرو را کاملا تمییز کند. همچنین محصولاتی مانند تلفنهای همراه، صفحات خورشیدی یا حتی هواپیماها نیز میتوانند برای مدت طولانیتری پاکیزه باقی بمانند.
از دیگر کاربردهای این پوشش میتوان به لنزهای تماسی ، پوشش مقاوم در برابر تشکیل جلبک برای کشتیها و دیگر موارد اشاره کرد. البته از محدودیت های این پوشش آن است که تنها بر روی خراش های سطحی کار میکند که کاملا در این پوشش نفوذ نکردهاند.
محققان اکنون قصد دارند این نتایج را که در مجله Advanced Materials منتشر شده، با همکاری دیگر دانشگاهها و شرکای صنعتی ارتقا بخشیده و در شش تا هشت سال آینده اولین پوشش را با قیمتی قابل مقایسه با پوششهای امروزی به بازار عرضه کنند.