پلی یورتان

پلی‌یورتان‌ها بهترین پلیمرهای شناخته شده برای استفاده در ساخت فوم‌ها هستند. اگر شما اکنون روی یک صندلی راحتی نشسته باشید، بالش آن به احتمال زیاد از فوم پلی‌یورتان ساخته شده است. اما پلی‌یورتان‌ها چیزی بیش از یک فوم هستند.

خیلی بیشتر از یک فوم!

پلی‌یورتان‌ها به تنهایی، فراگیرترین خانواده از پلیمرهای موجود هستند. پلی‌یورتان‌ها می‌توانند الاستومر باشند و نیز می‌توانند به عنوان رنگ به کار روند. همچنین این مواد می‌توانند به صورت لیف یا چسب وجود داشته باشند. این خانواده از پلیمرها در همه جا دیده می‌شوند. اِسپاندکس، یک پلی‌یورتان عجیب و شگفت‌آور است.

پلی‌یورتان‌ها در زنجیر اصلی‌شان یک اتصال یورتانی دارند.

تصویر بالا یک پلی‌یورتان ساده را نشان می‌دهد، اما هر پلیمری که در زنجیر اصلی اش پیوند‌های یورتانی دارد می‌تواند یک پلی‌یورتان باشد. پلی‌یورتان‌های پیچیده‌تری نیز وجود دارند، مثلاً:


پلی یورتان ها از واکنش دی ایزوسیانات ها با دی الکل ها به دست می آیند. برای اینکه بفهمید چگونه این واکنش انجام می شود، اینجا کلیک کنید.

گاهی اوقات، دی‌آمین جایگزین دی‌الکل می‌شود و پلی‌اوره به دست می‌آوریم، زیرا ماده‌ی حاصل به جای پیوند یورتان، پیوند اوره دارد. اما اینها نیز معمولاً پلی‌یورتان نامیده می‌شوند، چرا که ممکن است با نامی مثل پلی‌اوره، فروش خوبی نداشته باشند.

پلی‌یورتان ها می‌توانند پیوندهای هیدروژنی خوبی برقرار کنند، بنابراین قادرند به خوبی بلورینه شوند. به همین دلیل این مواد اغلب برای ساختن کوپلیمرهای قطعه‌ای با پلیمرهای لاستیکی نرم به کار می‌روند. این کوپلیمرهای قطعه‌ای دارای خصوصیات ترموپلاستیک الاستومرها هستند.

اِسپاندِکس

یک الاستومر ترموپلاستیک منحصر به فرد از خانواده پلی‌یورتان اسپاندکس است، که شرکت دوپونت آن را تحت نام تجاری لیکرا به فروش می‌رساند. این ماده در زنجیر اصلی دارای هر دو اتصال اوره و یورتان است. خصوصیات ویژه اِسپاندِکس به دلیل وجود قسمت‌های سخت و نرم در واحدهای تکراری آن است. زنجیر پلیمری کوتاه پلی‌گلایکول که معمولاً حدود بیش از چهل واحد تکراری دارد، نرم و لاستیکی است. بقیه­‌ی واحدهای تکراری، همانطور که می‌دانید، با وجود اتصالات یورتان، اتصالات اوره، و گروه‌های آروماتیک، شدیداً صلب و سخت هستند. این بخش آن قدر سفت است که بخش های سخت دیگر زنجیرهای مختلف با هم جمع شده و برای تشکیل لیف آرایش می‌یابند. قطعاً این الیاف معمولی نیستند، زیرا نواحی لیفی که توسط قطعه‌های سفت شکل یافته‌اند، به کمک قسمت‌های لاستیکی به هم وصل شده‌اند. حاصل کار، لیفی است که مانند الاستومر عمل می‌کند. این ویژگی به ما اجازه می‌دهد که برای لباس‌های ورزشی و نظیر آن، پارچه هایی بسازیم که کش می‌آیند.

1 دیدگاه