تهیه لاستیک SBS

کلمات کلیدی:
پلیمریزاسیون زنده، اختتام


پلیمریزاسیون لاستیک SBS با روشی به نام پلیمریزاسیون آنیونی زنده شروع می شود. یک پلیمراسیون زنده، پلیمراسیونی است که در آن هیچ واکنش اختتامی رخ نمی دهد. به این معنی که وقتی تمام مونومرهای موجود در ظرف واکنش مصرف شد و به پلیمر تبدیل گردید، زنجیر‌های پلیمری هنوز فعال هستند؛ یعنی اگر مونومر بیشتری به ظرف اضافه شود، مونومرها به پلیمر متصل می شوند، و زنجیرها را بزرگ تر می کنند. این مطلب به ما اجازه می دهد که ترفندهایی به کار ببریم.

اولین کاری که باید انجام دهیم، تهیه‌ی یک زنجیر زنده‌ی پلی‌استایرن است. این کار از طریق پلیمریزاسیون مونومر استایرن با یک شروع‌کننده‌ی آنیونی مانند بوتیل‌لیتیم صورت می‌گیرد.

به خاطر بسپارید که این زنجیر زنده است، بنابراین با اضافه کردن یک مونومر دیگر به آن، مونومر به پلیمر افزوده می شود. در اینجا مقداری مونومر بوتادی ان اضافه می کنیم.

این واکنش، یک کوپلیمر قطعه ای (بلوکی) استایرن- بوتادی ان به ما می دهد.

گام بعدی واضح است: کافی است مقدار بیشتری مونومر استایرن اضافه کنیم تا یک کوپلیمر سه قطعه‌ای استایرن-بوتادی‌ان-استایرن به دست آوریم. خیلی ساده است، ولی نکته‌ی جالبی در اینجا وجود دارد. اگرچه مونومر بوتادی‌ان به آنیون انتهای زنجیر پلی‌استایرنی افزوده می‌شود، ولی مونومر استایرن لزوماً به آنیون انتهای زنجیر‌ پلی‌بوتادی‌ان اضافه نمی‌شود، و این موضوع اصلاً به نفع ما نیست. برای اینکه به این مشکل برخورد نکنیم، از ترفند کوچکی استفاده می‌کنیم: آن را با ترکیبی به نام دی‌کلرو‌دی‌متیل‌سیلان واکنش می‌دهیم.

زنجیر زنده ی آنیونی، یک اتم کلر را از سیلان بیرون می اندازد و پلیمری می دهد که انتهای آن با کلروسیلان پوشانده شده است. خب، فایده ی آن چیست؟ حالا دیگر پلیمر ما، زنده نیست! و می توانیم با این پلیمری که انتهای آن با کلروسیلان پوشانده شده است، کاری انجام دهیم. همان طور که می دانید، اگر ما یک هموپلیمر پلی استایرن زنده داشته باشیم، می تواند با پلیمر ما که انتهای آن با کلروسیلان پوشانده شده است، واکنش دهد. مسیر این واکنش، کاملاً مشابه واکنش کوپلیمر استایرن-بوتادی ان با دی کلرودی متیل‌سیلان است.

محصول این واکنش، کوپلیمر سه قطعه ای است؛ یعنی همان چیزی که ما می خواستیم.

2 دیدگاه