my
برای آشنایی اجمالی با پلی‌کربنات، اینجا کلیک کنید!
پلی‌کربنات یا به طور خاص پلی‌کربنات بیس‌فنول A، یک پلاستیک شفاف برای ساخت شیشه‌های نشکن، شیشه‌ی سبک عینک و چیزهایی از این دست است. این ماده را شرکت جنرال الکتریک می‌سازد و آن را تحت نام لِکسان به فروش می‌رساند.
پلی کربنات نام خود را از گروه کربنات موجود در زنجیر اصلی اش می‌گیرد. ما آن را پلی کربنات بیس فنول A می نامیم، چون از بیس فنول A و فسژن ساخته شده است. تولید این ماده با واکنش میان بیس فنول A و هیدروکسید سدیم برای به دست آوردن نمک سدیم بیس فنول A آغاز می شود.
سپس نمک سدیم بیس فنول A با فسژن –ترکیبی واقعاً تهوع آور که در جنگ جهانی اول یک سلاح شیمیایی مطلوب بود– واکنش می‌دهد تا پلی کربنات تولید کند.
اگر می‌خواهید جزئیات دقیق واکنش را ببینید اینجا کلیک کنید.
پلیمر دیگری که برای ساخت شیشه‌های نشکن به کار می‌رود پلی(متیل متاکریلات) است.
نگاهی شفاف‌تر به پلی‌کربناتی دیگر
تا اینجا ما فقط راجع به یک پلی کربنات صحبت کرده ایم، پلی‌کربنات بیس فنول A. اما پلی کربنات دیگری نیز وجود دارد که برخی از ما همیشه به آن نگاه می‌کنیم. در واقع بعضی از ما، هرگز بدون کمک این پلی‌کربنات به چیزی نگاه نمی‌کنیم. این پلی کربنات ماده‌ای است که در ساخت عدسی های بسیار سبک عینک به کار می‌رود. برای انسان هایی با بینایی بسیار ضعیف، اگر جنس عدسی عینک از شیشه بود، آن قدر ضخیم می‌شد که برای استفاده بسیار سنگین بود. اما پلی‌کربنات همه چیز را تغییر داده است. نه تنها بسیار سبک تر از شیشه است، بلکه ضریب شکست بسیار بالاتری نیز دارد. یعنی نور را بیشتر از شیشه خم می‌کند. بنابراین لازم نیست عینک خیلی قطور باشد.
حالا این پلی کربنات شگفت انگیز چیست؟ این پلیمر با پلی کربنات بیس فنول A خیلی تفاوت دارد. ساخت آن را با این مونومر شروع می کنیم:
می توانید ببینید که مونومر فوق در دو انتهای خود دارای دو گروه آلیلی است. این گروه‌های آلیلی دارای پیوند دوگانه کربن-کربن هستند. یعنی آنها می‌توانند از طریق پلیمریزاسیون وینیلی رادیکال آزاد، پلیمریزه شوند. البته درهر مونومر دو گروه آلیل وجود دارد. هر کدام از این دو گروه آلیلی، جزیی از یک زنجیر پلیمری متفاوت خواهند شد. از این طریق همه‌ی زنجیرها به هم متصل خواهند شد و ماده‌ای شبکه‌ای، مانند شکل زیر می‌سازند:
همان گونه که می‌توانید ببینید گروه‌های شامل کربنات (با آبی نمایش داده شده اند) برای اتصال شبکه‌ای بین زنجیرهای پلیمر (با قرمز نشان داده شده‌اند) به کار رفته‌اند. این اتصالات عرضی ماده را بسیار مستحکم می‌کند، بنابراین مثل شیشه به راحتی نمی‌شکند. این مسئله برای عینک بچه‌ها بسیار مهم است.
بین دو نوع پلی‌کربناتی که به آنها پرداختیم یک تفاوت اساسی وجود دارد. پلی‌کربنات بیس‌فنولA یک گرمانرم است. یعنی زمانی که داغ است می‌تواند قالب‌گیری شود. اما پلی‌کربناتی که در عدسی عینک‌ها به کار می‌رود یک گرماسخت است. ترموست‌ها ذوب نمی‌شوند و نمی‌توان آنها را مجدداً قالب‌گیری کرد. از آنها برای ساختن مواد واقعاً محکم و مقاوم در برابر گرما استفاده می‌شود.
پلیمرهای دیگری که به عنوان پلاستیک استفاده می‌شوند، عبارتند از:
پلی‌اتیلن پلی‌پروپلین پلی‌استایرن پلی‌استر پی وی سی نایلون پلی(متیل متاکریلات)
پلیمرهای دیگری که به عنوان گرماسخت استفاده می‌شوند، عبارتند از:
محصول جانبی پلی کربنات ها چیه
بسیار سپاسگزارم